Dzisiaj Światowy Dzień Ptaków. Bez nich wszystko wokół wyglądałoby inaczej? Taki wpływ na ekosystem mają ptaki

Na pytanie: jaki wpływ na ekosystem mają ptaki, prof. Piotr Tryjanowski z Katedry Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ma bardzo prostą odpowiedź: Olbrzymi. – W paru miejscach na Ziemi wręcz kluczowy, zwłaszcza na niektórych wyspach oceanicznych i Antarktydzie.

– Ptaki mają jedną podstawową właściwość. Dzięki zdolności aktywnego lotu są bardzo mobilne, przemieszczają nie tylko siebie, ale np. zarodniki roślin, pasożyty, czy patogeny – co ostatnio widać choćby w kontekście ptasiej grypy – co w konsekwencji zmienia ekosystemy – wyjaśnia prof. Tryjanowski.

Poza tym wątkiem są też pozytywne aspekty i to one grają tutaj kluczową rolę. Część ptaków, m.in. kolibry, nektarniki i miodojady, odpowiadają za zapylanie roślin. Zapylaczami są więc nie tylko pszczoły, motyle czy chrząszcze, ale również ptaki.

– Ptaki zjadają olbrzymie ilości owadów, ale też drobnych gryzoni – to znakomita funkcja pełniona w ekosystemie. Rzecz jasna same też są zjadane – bo materia i energia muszą krążyć – wyjaśnia ekspert.

Jak dodaje prof. Tryjanowski, ptaki są odpowiedzialne za rozsiewanie wielu roślin. – To nazywa się „ornitochoria”. Te rośliny są nam doskonale znane: cis, bez koralowy, głóg, dzikie śliwy i mnóstwo innych. Także przez ptaki żyjące tuż koło nas (kwiczoł, kos, rudzik) pomagają w rozsiewaniu. A jeśli spojrzymy na sójkę, która roznosi żołędzie, to można powiedzieć, że wręcz przekształca otwarte przestrzenie w lasy – zauważa ekspert.

Leśnicy podkreślają natomiast, że rola ptaków w lasach jest nieoceniona. To zdecydowanie sprzymierzeńcy ludzi w ochronie przyrody. Jak podają Lasy Państwowe „w polskich lasach występuje i zwykle gniazduje ponad 130 gatunków ptaków”.

– Żerujące na obrzeżach terenów leśnych szpaki w znaczący sposób przyczyniają się do niwelowania liczebności pędraków chrabąszcza majowego, który stanowi duże zagrożenie dla drzewostanów. Podczas wychowu młodych, ptaki śpiewające pochłaniają niezliczone ilości gąsienic, co wpływa pozytywnie nie tylko na las, lecz także na ich pisklęta, dla których stanowią one pożądany pokarm wysokobiałkowy – wyjaśnia Jarosław Mydlak, leśniczy leśnictwa Serwin w Nadleśnictwie Biała Podlaska.

Do kolejnych leśnych sprzymierzeńców można zaliczyć dzięcioły, które zajadają się kornikami i wieloma innymi szkodnikami, które mogą pogarszać stan lasu. Ponadto w dziuplach dzięciołów chowają się też inne ptaki, czy ssaki.

Ptaki równoważą również liczebność owadów, które stanowią potencjalne zagrożenie dla drzewostanów.

– To chyba najważniejsze zadanie, jakie ptaki mają do spełnienia w ochronie lasów. W tym przypadku naszymi sprzymierzeńcami są niewątpliwie owadożerne dziuplaki jak sikorki czy muchołówki. Pomocną dłoń leśnikom wyciągają sójki, które rozsiewają żołędzie chowane wcześniej w różnych miejscach – wymienia Włodzimierz Czeżyk, komendant Straży Leśnej w Nadleśnictwie Włodawa.

Ptaki drapieżne i sowy z kolei żywią się myszowatymi, a te potrafią wyrządzić wielkie szkody w uprawach czy szkółkach. Kruki i ptaki szponiaste można nazwać pomocą sprzątającą, ponieważ pozbywają się zalegającej padliny.