W romańskim Tumie

Archikolegiata w Tumie pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny i św. Aleksego to największy w Polsce kościół romański. Ta trzynawowa bazylika jest zbudowana z kostki granitowej. Od strony północnej znajdują się dwie czworoboczne wieże. Na jednej z nich widać ślady diabła Boruty.

- Według legendy, diabeł Boruta zachęcony wizją nowej, murowanej karczmy, pomagał murarzom nosić ciężkie kamienie na jej budowę - opowiada Anna Dłużewska-Sobczak, kustosz Muzeum w Łęczycy. - W rzeczywistości budowniczowie wznosili kolegiatę. Wiedząc jednak, że diabeł nie zechce pomóc w budowaniu świątyni, wmówili mu, że budują karczmę. Gdy Boruta dowiedział się o podstępie, wściekły próbował przewrócić słynną dziś budowlę. Dlatego na południowo-wschodniej wieży widnieją odciski jego pazurów. To jednak nie tylko ślad diabelskiego gniewu, ale również dowód tego, że mądrość człowieka zawsze góruje nad diabelskimi sztuczkami.

Wśród najcenniejszych zabytków archikolegiaty wyróżnia się, jedyna istniejąca w Polsce, romańska polichromia, która przedstawia Chrystusa z Madonną i św. Janem. Polichromia pochodzi z XII wieku. We wnętrzu świątyni można też podziwiać, zachowane do dziś, fragmenty fresków gotyckich i renesansowych.

W odległości kilkuset metrów od budowli owianej legendami związanymi z królem polskich diabłów Borutą znajdują się pozostałości po warowni zwanej Szwedzką Górą. Istniała ona w Łęczycy między VI a IX wiekiem. To tutaj miał później swoją siedzibę m.in. król Bolesław Krzywousty.

Z Tumu do Łęczycy można wrócić przez łąki, doliną Bzury.

- To tutaj rozpoczyna się historyczna trasa, łącząca średniowieczną historię dawnej Łęczycy z czasami miasta lokacyjnego, prezentująca rozwój osadnictwa na tym terenie - mówi Jacek Ziółkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Łęczycy. - Jest ona częścią szlaku rowerowego "W centrum Polski". Przebiega od kościoła w Tumie, drogą polną obok Szwedzkiej Góry i przez starą Łęczycę dociera do bram łęczyckiego zamku królewskiego.