Solisz jedzenie na talerzu? Ten nawyk może skrócić twoje życie o kilka lat. Z dosalania gotowych dań powinni zrezygnować zwłaszcza mężczyźni

Na podwyższenie ryzyka przedwczesnej śmierci u osób w średnim wieku ma wpływ solenie przez nich potraw. Według naukowców z Tulane University School of Public Health and Tropical Medicine w Nowym Orleanie (USA) największym zagrożeniem, szczególnie dla mężczyzn, jest dosalanie gotowych posiłków już przy stole.

Sód jest jednym z elektrolitów, który obok magnezu czy potasu jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego. Wpływa m.in. na pracę serca i reguluje ciśnienie krwi. Zarówno jego nadmiar, jak i niedobór, są dla organizmu szkodliwe. Głównym źródłem sodu w diecie jest powszechnie stosowana sól kuchenna, która zawiera aż 97-99 proc. chlorku sodu.

Ze względu na wysoką zawartość soli, a więc i sodu, w gotowych daniach, produktach takich jak wędliny, sery, pieczywo czy słone, ale też słodkie przekąski, w naszej diecie zwykle występuje jej nadmiar. Podwyższa on ryzyko rozwoju chorób przewlekłych, takich jak nadciśnienie, cukrzyca typu 2 czy miażdżyca. Sól dodawana jest na etapie przygotowywani posiłków, ale wiele osób dosypuje ją dodatkowo do gotowych potraw już na talerzu.

Wpływ solenia gotowych dań na długość życia sprawdzili naukowcy z Tulane University School of Public Health and Tropical Medicine w Nowym Orleanie pod kierownictwem prof. Lu Qi. Przeprowadzili analizę danych dużej grupy uczestników z Wielkiej Brytanii, która liczyła ponad 500 tys. osób, które były zbierane na przestrzeni 9 lat. Na początku badania uczestnicy odpowiedzieli na pytanie, czy solą gotowe posiłki.

Jak podkreślają naukowcy, ok. 70 proc. dziennego spożycia sodu w populacjach zachodnich pochodzi z przetworzonej żywności i jest dodawana do niej na etapie jej przygotowywania, a 8-20 proc. pochodzi z soli dodanej do gotowego dania już na stole. W związku z tym, że trudno jest ocenić całkowite dzienne spożycie sodu, badacze wzięli pod uwagę jedynie sól dodawaną do gotowej potrawy już na talerzu, niezależnie od jej zawartości w pierwotnym daniu.

U osób, które dodawały sól do dania już przy stole, stwierdzono o 28 proc. wyższe ryzyko przedwczesnej śmierci niż u tych, które nie soliły swoich potraw po ich przygotowaniu lub robiły to rzadko. Dodatkowo mężczyźni po 50. roku życia, którzy dosalali swoje posiłki, skracali swoje życie o 2,28 lat, a kobiety – o 1,5 roku!

– Nawet niewielkie zmniejszenie spożycia sodu, poprzez dodanie mniejszej ilości soli lub jej brak, prawdopodobnie przyniesie znaczne korzyści zdrowotne, zwłaszcza jeśli zostanie osiągnięte w populacji ogólnej – powiedział autor badania prof. Lu Qi.

Badacze odkryli również, że ryzyko to zostało nieznacznie zmniejszone u osób, które jadły więcej owoców i warzyw. Efekt wiąże się z tym, że owoce i warzywa są głównym źródłem potasu, który pomaga usuwać nadmiar sodu z ustroju. Ma działanie ochronne na układ nerwowy i mięśniowy, dzięki czemu zmniejsza ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

Regularne dodawanie soli do potraw przyzwyczaja daną osobę do słonego smaku, co powoduje znaczne zwiększenie spożycia sodu. Nadmiar sodu przyczynia się do zatrzymywania wody w tkankach, co prowadzi do obrzęków i cellulitu wodnego. Taka sytuacja powoduje zwiększenie ciśnienia krwi i zwężenie naczyń krwionośnych, co z kolei prowadzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego. Przewlekły nadmiar sodu może doprowadzić do niewydolności nerek i układu krążenia, co zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu, zawału serca, tętniaków oraz kamicy nerkowej.

Według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dziennie spożycie soli dla osoby dorosłej nie powinno przekraczać 5 g, co odpowiada ok. 1 płaskiej łyżeczce od herbaty. Porcja ta zawiera 2,3 g (2300 mg) sodu.

Naukowcy podkreślają, że ich badanie jako pierwsze sprawdziło związek między częstotliwością dodawania soli do żywności a ryzykiem przedwczesnej śmierci. Potrzebne są więc dalsze analizy, które będą podstawą do dostosowania zaleceń dotyczących spożycia soli.

Źródło: Adding salt to foods and hazard of premature mortality European Heart Journal