Show naukowe dla gimnazjalistów

Trzygodzinne spotkanie pt. "Mechanika mikro- i makro-świata
– drgania i fale w przyrodzie – poszukiwanie ruchu i drgań w otaczającym świecie oraz poznanie praw dynamiki i ruchu drgającego"
przygotowano specjalnie dla gimnazjalistów.

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, a wartość jego wynosi ponad 16,5 mln złoty. Realizowany jest na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej przez Konsorcjum firm Doradztwo Gospodarcze DGA S.A z Poznania oraz Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego z Zielonej Góry. Głównym celem projektu jest rozwój umiejętności uczniów w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych, technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), języków obcych i przedsiębiorczości

Program pokazu

I. 13.00 – 13.15
Powitanie uczestników Pokazu.

II. 13.15 – 15.30
Pokaz Politechniki Poznańskiej (dokonywanie eksperymentów, pomiarów, doświadczeń, prezentacja uczestnikom Pokazu, zapraszanie uczestników do aktywnego udziału w spotkaniu, pytania, dyskusje).

1. Wprowadzenie - Jak wywołać drgania?

§ opowieści o równowadze: kuleczka na płaszczyźnie, na powierzchni wypukłej, na
§ powierzchni wklęsłej,
§ wahadło matematyczne, wahadło fizyczne, ciężarek na sprężynie.

2. Drgania wokół nas.

§ ruchy ciał niebieskich, planet - lejek grawitacyjny, pulsary,
§ przypływy i odpływy (prezentacja multimedialna),
§ mistrzowie wysokich częstotliwości drgań (koliber, owady, nietoperze – prezentacja
§ multimedialna),
§ drgania mikrocząstek (film multimedialny: drgania makrojonów w pułapce),
§ drgania cząsteczek i atomów (film multimedialny: drgania jonów atomowych).

3. Jak narysować drgania?

§ figury Lissajous z lasera i wirujących zwierciadeł.

4. „Zwariowane wahadła i układy drgające”

§ wahadło chaotyczne,
§ wahadło Foucaulta (prezentacja multimedialna),
§ dysk Eulera,
§ wahająca się huśtawka ze świeczką - nawiązanie do cyklicznego ruchu silników,
§ wahadło paramagnetyczne,
§ eksperyment z zegarem i obserwacją jego drgań z laserem i lusterkiem,
§ pijący ptak,
§ ptak schodzący po pręciku (film),
§ żarówka - halogen (rozżarzony drut) i magnes,
§ taniec rodzynek w piwie,
§ sprzężenia ruchów obrotowych i drgających (kamień celtycki, wahadło sprężysto-skrętne),
§ wahadła sprzężone.

5. „Drgania nie są wieczne”

§ kilka słów o drganiach tłumionych,
§ zatrzymująca się kuleczka na powierzchni wklęsłej,
§ drgania wymuszone,
§ „na huśtawce” – film,
§ kulka na misce z mieszadełkiem magnetycznym.

6. Wahania bywają niebezpieczne.

§ budynki, mosty (most Tahoma - film multimedialny),
§ demonstracja rezonansu: bile zawieszone na łańcuszku,
§ demonstracja rezonansu: dwa kieliszki.

7. Wahania i drgania „produkują” fale („odkształcenia przestrzeni”).

§ gaszenie świeczek bębnem i lejkiem, pierścienie dymne,
§ zabawa z falami na sprężynie, sznurze gumowym i łańcuszku (fale podłużne i poprzeczne),
§ pokaz fal na wodzie (projekcja cieniowa) generowanych przez drgający pływak -
§ nawiązanie do interferencji i dyfrakcji,
§ powstawanie fali przy wrzuceniu kulki do cieczy (film).

8. Dźwięk to też fale – czyli „na ile sposobów można zrobić hałas”?

§ gra na kieliszkach i butelkach,
§ gra na rurze Rijkiego,
§ kontrabas ze struny i miski,
§ „gdaczący” kubek z pocieranym sznurkiem.

9. „Dźwięk dźwiękowi nierówny”

§ eksperymenty z helem – zmiana tonacji głosu,
§ opowieści o mowie i śpiewie,
§ eksperymenty z analizatorem widma i oscyloskopem (opowieści o barwie dźwięku:
§ obserwacja przebiegów czasowych dla kamertonu, fletu, skrzypiec, mowy i śpiewu).

10. Czy można zaobserwować dźwięk?

§ figury Chladniego,
§ drgania membrany z wodą, drgania membrany, drgania talerza perkusyjnego,
§ drgania akustyczne bąbli, antybąbli, balonów, baniek mydlanych,
§ zwierciadło na membranie odbijające promień lasera,
§ świeczka przy głośniku.

11. „Co przewodzi dźwięk???”

§ mechanizm przewodzenia dźwięku - wahadło Newtona z dużą ilością bil połączonych
§ sprężynami,
§ płyta rezonansowa, pręt przytknięty do zegarka,
§ próżnia kosmiczna, dzwonek w próżni (prezentacja multimedialna „Gwiezdne Wojny”).

12. „Słuchanie na odległość”

§ telefon „sznurkowo – puszkowy”, widelec na nitce, mikrofon do podsłuchu,
§ efekt Dopplera - brzęczyk na sznurku.

13. „Niszczycielski” dźwięk.

§ zbijanie dźwiękiem kieliszków i płytek szklanych (film multimedialny, opowieści o zastosowaniu ultradźwięków w terapii),
§ ultradźwiękowe „rozbijanie” spójności wody (ultradźwiękowe wytwornice pary),
§ „bomba akustyczna” – prezentacja multimedialna.

14. „Dźwięk – detektyw” (prezentacje multimedialne).

§ ultrasonografia,
§ defektoskopia ultradźwiękowa,
§ radar ultradźwiękowy,
§ ultradźwiękowe czujniki ruchu.

15. „Drgania, których nie widać”

§ fale elektromagnetyczne, prądy wirowe (pierścień unoszący się nad elektromagnesem, lewitator),
§ gwizdek ultradźwiękowy na psy.

III. 15.30 – 15.45
Podsumowanie i zakończenie Pokazu.

MM Łódź patronuje:

MMŁódź poleca:
Zostań dziennikarzem obywatelskim	Konkursy	Zdrowie i uroda	Przewodnik po lokalach
Sztuka w Łodzi	Teatr w Łodzi	Kino w Łodzi	Praca w Łodzi