Furtka do szczęścia wystawa w Muzeum Sztuki

Punkt wyjścia dla prezentowanych prac stanowią pojawiające się na marginesach systemów społecznych i ekonomicznych luki, furtki, dzięki którym, przez osiągnięcie przyjemności i spełnienia, możliwe staje się poszerzanie kręgu osobistej wolności.

Jak przekonują organizatorzy wystawy, kapitalizm do perfekcji opanował sztukę absorbowania wszelkiej krytyki, a dzięki wykorzystywaniu w celu generowania zysku także kreatywności i dialogu społecznego stworzył zupełnie nowe formy wyzysku i niekończącej się presji produktywności. "Furtka do szczęścia" zajmuje się sondowaniem możliwości wytworzenia wyjątków od tej przykrej zasady.

Tu właśnie wkraczają prace Adama Chodzko, Petry Feriancovej, Sinišy Labrović, Cipriana Muresana, Csaby Nemes, Nady Prlji, Janka Simona, Pétera Szabó i Katariny Šević, którzy proponują alternatywne modele stylu życia, uwalniają wolny czas i pozwalają na jego kreatywne wykorzystanie - tym samym odnalezienie drogi ucieczki z zaklętego kręgu.

Działania te ukazane są z perspektywy bliskiej strategii oporu klasy robotniczej w Europie czasów socjalizmu. Wszak sam tytuł wystawy zaczerpnięty został z książki węgierskiego dysydenta Miklosa Harasztiego "Robotnik w robotniczym kraju". Ukazywała ona warunki pracy oraz akty oporu pracowniczego, których autor doświadczył będąc na początku lat 70. pracownikiem w fabryce Red Star na Węgrzech. Opisał on również niezgodną z regulaminem praktykę tworzenia przedmiotów na własny użytek z wykorzystaniem maszyn i materiałów dostępnych w fabryce.

Owe owoce kreatywności robotników dawały ulgę w monotonnym dniu pracy i rzucały wyzwanie wyzyskowej pracy na akord. Kreatywność uwalniana w procesie tworzenia tych obiektów może zostać przeciwstawiona rzeczywistości, w której wszelkie działania zawiązane z twórczym myśleniem i działaniem są zasysane przez krąg opłacalności ekonomicznej, a energia emocjonalna przekładana jest na zawodową rywalizację.

Dążenie do szczęścia i spełnienia skontrastowane jest tu z mentalnym zanieczyszczeniem - efektem nadmiaru informacji, i ustawione jest na tle działań mających na celu wskrzeszenie nie-kapitalistycznych form wiedzy, promocję nieekonomicznego podejścia do relacji międzyludzkich. Po wernisażu wystawy odbyło się spotkanie z zaproszonymi artystami pt. "Jak odzyskać szczęście: pomóż sobie sam", poświęcone fenomenowi kultury samopomocy, działania, które może otworzyć nas na nowe odczytywanie codziennych form oporu.