Kiedy możesz zostać zatrzymany i aresztowany - co mówi prawo?

Policja ma prawo do zatrzymania cię, jeśli tak zarządzi prokurator. Przyczyną musi być uzasadnione podejrzenie, że popełniłeś przestępstwo, któremu towarzyszy obawa, że uciekniesz, ukryjesz się lub zatrzesz ślady przestępstwa.

Osoba, która dokonuje zatrzymania, powinna podać ci swoje imię, nazwisko i stopień służbowy. Musi też poinformować cię o przyczynie zatrzymania. Funkcjonariusz wylegitymuje cię i sprawdzi, czy nie masz przy sobie broni lub innego niebezpiecznego narzędzia. Jeśli je znajdzie, odbierze ci je.

Pamiętaj!

Po zatrzymaniu masz prawo skontaktować się z adwokatem. Twojej rozmowie z pełnomocnikiem może przysłuchiwać się funkcjonariusz policji. Na zasadność i sposób zatrzymania przysługuje zażalenie do sądu. Zatrzymany powinien zostać zwolniony wówczas, gdy ustaną przyczyny, które spowodowały zatrzymanie; jeśli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie zostanie przekazany do dyspozycji sądu z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie; jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie zostanie mu wręczone postanowienie o tymczasowym aresztowaniu.

Tymczasowy areszt

Tymczasowe aresztowanie ma zapobiec temu, by podejrzany lub oskarżony uciekł, ukrył się, zatarł ślady, nakłonił świadków do zmiany zeznań lub w jakikolwiek inny sposób utrudnił postępowanie karne. Innym ze środków zapobiegawczych jest na przykład zakaz opuszczania kraju. O aresztowaniu decyduje sąd na wniosek prokuratora. Co do zasady sąd postanawia o aresztowaniu na okres 3 miesięcy. Na ogół jednak po upływie tego czasu areszt jest przedłużany. Przeważnie jego łączny okres nie przekracza 2 lat (choć zdarza się, że sięga pięciu).

Pamiętaj!

Na postanowienie sądu w tej sprawie przysługuje zażalenie. Przykrą dolegliwością związaną z aresztowaniem jest fakt, że po 3 miesiącach nieobecności w pracy z powodu aresztowania, wygasa stosunek pracy. Dzieje się tak z mocy prawa. Pracodawca nie ma tu nic do powiedzenia.

Przeszukanie mieszkania

Jeżeli jest uzasadnione przypuszczenie, że w mieszkaniu przebywa osoba podejrzana o popełnienie przestępstwa, znajdują się w nim rzeczy mogące stanowić dowód w sprawie lub takie, które mogą zostać zajęte na poczet kary majątkowej, policja ma prawo przeszukania mieszkania lub domu. Podstawą do przeszukania jest polecenie sądu lub prokuratora. Nie powinno odbywać się w nocy, czyli w godzinach 22.00 - 6.00. Chyba że wszystko wskazuje na to, że konieczna jest natychmiastowa interwencja (na przykład istnieje uzasadniona obawa, że podejrzany może uciec). Wtedy mieszkanie może zostać przeszukane także w nocy, Nawet bez nakazu sądowego bądź prokuratorskiego. Policja ma prawo wyważyć drzwi do mieszkania.

Pamiętaj!

Jeśli doszło do przeszukania twojego mieszkania bez nakazu sądu lub prokuratora, powinieneś zgłosić do protokołu przeszukania żądanie dostarczenia takiego nakazu. Wówczas w ciągu 7 dni musi zostać ci dostarczone prokuratorskie zatwierdzenie przeszukania.