Historia Placu Zwycięstwa w Łodzi

Plac Zwycięstwa pierwszą nazwę zawdzięcza zapewne znajdującej się obok ul. Wodnej. Ją z kolei nazwano tak, bo płynęła nią struga wody, która wypływała z Parku Źródliska.

W roku 1865 Karol Scheibler przy dawnym Wodnym Rynku wzniósł dwa domy robotnicze. Stoją do dziś. Projektantem zabudowy rynku był Jan Bojankowski. Następne trzy domu wybudowano w trzy lata później. Tak w Łodzi powstało kolejne osiedle robotnicze. Domy są piętrowe, mają dwuspadowe dachy. Są proste, pozbawione jakichkolwiek elementów dekoracyjnych. Koło Wodnego Rynku znajduje się jeden z najpopularniejszych łódzkich parków - Źródliska.

Zobacz też:Historia łódzkich ulic: Rzgowska

Jeszcze przed 1820 r. Stanisław Staszic pisał, że w tych okolicach jest dużo drewna i „tryszczące źródła”. Te „tryszczące źródła” znajdowały się właśnie na terenie Parku Źródliska. Park ten jest dziś jednym z ładniejszych w Łodzi. Łodzianie chętnie przychodzą tu na spacery oraz by odwiedzić znajdującą się w nim nowoczesną Palmiarnię. Mało kto wie, że kiedy powstał park wokół były bagna, rozlewiska i wybudowano w nim mosty mające dwa metry wysokości.

Wokół parku Karol Scheibler buduje swoje imperium przemysłowe. Powstaje tam pierwsza fabryka, tzw. centrala. Jej budowa zaczyna się w latach 1854 - 1856. Rok później Scheibler wznosi swój pierwszy pałac. Dziś znajduje się w nim Muzeum Kinematografii. Buduje osiedle dla robotników, tzw. Księży Młyn. Mieszkań nie dostawali zwykli robotnicy, ale księgowi, majstrowie. Osiedle było ogrodzone. Jeszcze po wojnie budka, w której urzędował dozorca stała od strony ul. Tymienieckiego. Po godz. 22.00 na teren Księżego Młyna już nikogo nie wpuszczano. Przed wojną Księży Młyn stanowił miasto w mieście. Były sklepy, tzw. konsumy, gdzie kupowało się towary za bony otrzymane od Scheiblera.

Czytaj też:Historia łódzkich ulic: Szpitalna

Po wojnie na ul. Głównej (obecnie al. Piłsudskiego) powstało pierwsze w Łodzi wydzielone torowisko. Znajdowało się blisko pl. Zwycięstwa, między ul. Targową a Wodną. Oddano je do użytku w 1948 r. Jednocześnie rozpoczęto przebudowę Wodnego Rynku. Wybudowano na nim m.in. półtorametrowy, betonowy podest. Był częścią trybuny honorowej. Od tego czasu, aż do połowy lat 70. XX wieku w tym miejscu kończył się łódzki pochód pierwszomajowy. Potem stąd wyruszali na pochód robotnicy pracujący w widzewskich zakładach. A w pierwszej połowie lat 50. XX wieku naprzeciw pl. Zwycięstwa, na rogu ul. Targowej i Głównej rozpoczęto budowę pomnika Józefa Stalina. Powstały już jego fundamenty. Ale Październik 1956 roku sprawił, że taki pomnik w Łodzi jednak nie powstał.