Łódzki lunapark będzie organizował lekcje fizyki

Jak to możliwe, że na karuzeli typu kołowrotek jedzie się głową w dół i nie spada? Dlaczego lustra potrafią deformować sylwetkę, a te wieszane w przebieralniach sklepowych wyszczuplają? Czy brak pasów w łódzkiej kolejce górskiej to zaniedbanie producenta, czy zamierzony efekt potęgujący wrażenia? Tego wszystkiego uczniowie dowiedzą się na lekcjach fizyki w łódzkim wesołym miasteczku.

To lepszy sposób na poznanie podstawowych praw fizyki i opisanie ich za pomocą wzorów, niż nudne wkuwanie ich na lekcji. Pilotażowy program - pierwszy w Polsce - rusza jeszcze w tym roku. Na pomysł wpadła Monika Niewinowska z łódzkiego lunaparku. - Zainspirowały mnie dzieci, które ciągle pytają, dlaczego karuzele się kręcą i czemu się z nich nie spada - opowiada. - Zastanawiałam się, czemu nic z fizyki ze szkoły nie pamiętają. No i postanowiłam coś z tym zrobić.

Do współpracy zaprosiła pracowników Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej. Naukowcy mają ułożyć program, opracować przewodnik i przeszkolić nauczycieli. Być może także sami staną obok karuzeli, aby tłumaczyć ich działanie.

- Lunapark jest ostoją fizyki. Bez znajomości jej praw nie byłoby tam żadnego urządzenia - przyznaje prof. Jacek Cink, kierownik Katedry Maszyn Roboczych, Napędów i Sterowania PŁ.

Na mknących szybko w dół wagonikach kolejki górskiej każdy przyswoi prawo powszechnej grawitacji. Na dziecięcej karuzeli, która nie ma hamulców i zatrzymuje się sama, będzie można zrozumieć zjawisko tarcia. A wirujące w powietrzu foteliki karuzeli łańcuchowej pozwolą zrozumieć działanie siły dośrodkowej oraz drugą i trzecią zasadę dynamiki Newtona.

Zajęcia przeznaczone będą dla uczniów wszystkich typów szkół: od podstawowych po licea. Mają trwać po dwa dni. Pierwszego na uczniów czeka zabawa na karuzelach i obserwowanie swoich reakcji. W drugim na-uczyciel będzie wyjaśniał, dlaczego tak się dzieje, że momentami żołądek podjeżdża do gardła, a na specjalnych modelach młodzi fizycy będą mogli zapoznać się z budową karuzeli i samodzielnie je złożyć.

- Jako fizycy skupimy się na nauczaniu fizyki, zaś koledzy z politechniki pokażą budowę urządzeń lunaparkowych - wyjaśnia Paweł Barczyński, doktorant w Katedrze Modelowania Procesów Nauczania UŁ.

Pilotażowy program ma ruszyć w tym roku, cały - w roku 2011. Organizatorzy chcą wystąpić o grant unijny ze środków przeznaczonych na zachęcanie młodzieży do nauki przedmiotów ścisłych.

Naukowcy są przekonani, że takie zajęcia zwiększą liczbę chętnych na studiach z tego przedmiotu. - Fizyka jest świetną zabawą, jeśli tylko uczniowie zrozumieją, że jest wszędzie wokół nich - mówi Paweł Barczyński, który wraz z uczniami skonstruował ostatnio działający poduszkowiec.

Pomysł już podoba się uczniom. - Byłam w lunaparku, ale w ogóle nie kojarzy mi się on z fizyką - mówi Patrycja Winczewska, uczennica XLI LO w Łodzi. - Chętnie bym poszła na takie zajęcia. W szkole mieliśmy już doświadczenia z prądem, ale lekcje w lunaparku będą bardzo odjechane.