Spis powszechny a inne badania statystyczne. Zaniepokojeni mieszkańcy dzwonią do Urzędu Statystycznego w Łodzi. Czy należy się bać?

Spis powszechny rozpoczął się 1 kwietnia i potrwa do 30 września, choć początkowo miał się zakończyć 30 czerwca. Wydłużono jednak termin na jego przeprowadzenie ze względu na pandemię koronawirusa. Udział jest obowiązkowy, trzeba dokonać tzw. samospisu internetowego, czyli odpowiedzieć na pytania przez internet lub infolinię. Osoby, które tego nie zrobią, muszą się liczyć się z tym, że zadzwoni do nich lub odwiedzi ich rachmistrz.

Do Urzędu Statystycznego w Łodzi zaczęli dzwonić mieszkańcy regionu, którzy podejrzewają, że kontaktują się z nimi fałszywi rachmistrzowie spisowi. Chodzi głownie o te osoby, które na pytania już odpowiedziały za pośrednictwem internetu.

- Tymczasem kontaktują się z nimi nie rachmistrzowie spisowi, tylko ankieterzy statystyki publicznej - wyjaśnia Katarzyna Szkopiecka, kierownik Łódzkiego Ośrodka Badań Regionalnych. - Spis powszechny nie jest bowiem jedynym badaniem, jakie prowadzimy, w międzyczasie organizowane są inne, zgodnie z programem badań statystycznych statystyki publicznej, który jest publikowany na dany rok.

W połowie lipca rozpoczęło się np. badanie statystyczne z zakresu rolnictwa, które jest tak naprawdę ankietą koniunktury w gospodarstwie rolnym. Nie jest ono obowiązkowe dla wszystkich, do udziału zostali wytypowani rolnicy, a za badanie odpowiada Urząd Statystyczny w Zielonej Górze. To właśnie z nim powinni kontaktować się ci, którzy mają wątpliwości co do osoby ankietera.

Statystycy podpowiadają również, jak można sprawdzić, czy osoba deklarująca się jako ankieter, jest nią w w rzeczywistości - i to niezależnie od prowadzonego badania.

- Tożsamość teleankietera można potwierdzić dzwoniąc na numer infolinii: 22 279 99 99 (opłata zgodnie z taryfą operatora, czynny w w godzinach 8-18) - zaznaczają przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego.

Istnieje duża różnica między spisem powszechnym a badaniami ankietowymi, które przeprowadza Główny Urząd Statystyczny, a także lokalne Urzędy Statystyczne. Tylko w spisie powszechnym udział jest obowiązkowy, a za odmowę grożą kary finansowe: maksymalnie do 5 tys. zł. Nie trzeba natomiast odpowiadać na pytania z pozostałych ankiet, ale statystycy proszą, by brać w nich udział, gdyż respondenci są dobierani według klucza i nie można ich po prostu zastąpić innymi osobami.

Harmonogram wszystkich badań statystycznych jest dostępny na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego, tam też publikowane są na bieżąco informacje o badaniach, które albo się rozpoczną za kilka dni albo właśnie się rozpoczęły.

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań jest organizowany co dziesięć lat, zawsze w roku, który kończy się na cyfrę 1. Nie został odwołany mimo pandemii koronawirusa, gdyż jest organizowany we wszystkich krajach Unii Europejskiej, a jego celem jest badanie warunków życia w krajach wspólnoty. Dostarcza informacje o o liczbie ludności, terytorialnym rozmieszczeniu, strukturze demograficzno–społecznej i zawodowej. Dzięki spisowi wiemy też więcej o społeczno–ekonomicznej charakterystyce gospodarstw domowych i rodzin oraz o ich zasobach i warunkach mieszkaniowych.