Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Raport NIK: niesprawny nadzór budowlany. Kraków przykładem

Pog
Słynna samowola budowlana w Krakowie przy ul. Centralnej
Słynna samowola budowlana w Krakowie przy ul. Centralnej Joanna Urbaniec / Polska Press
Najwyższa Izba Kontroli w swoim najnowszym raporcie pochyliła się nad działalnością nadzoru budowlanego, który na ogół nie działa. Jako przykłady wskazano m.in. wiele kontrowersyjnych krakowskich samowoli budowlanych. Nowe pojawiają się cały czas, czego dowodem samowola z ulicy Reduta z tego roku, którą opisaliśmy jako pierwsi.

Główne zarzuty NIK wobec nadzoru budowlanego to brak skutecznych postępowań kontrolnych i egzekucyjnych, brak mechanizmów pozwalających na wykrywanie samowoli budowlanych, czy działania podejmowane dopiero po wskazaniach mieszkańców.

Nakaz rozbiórki samowoli budowlanej przy ul. Reduta. Decyzja nie jest jednak ostateczna. Deweloper buduje dalej

"Postępowania kontrolne lub egzekucyjne wszczynane były z opóźnieniem albo wcale. Nieskuteczność działań organów nadzoru budowlanego wynikała m.in. ze złej sytuacji finansowej i dużej rotacji kadr w inspektoratach nadzoru budowlanego. Od czasu poprzednich kontroli NIK sytuacja w tym obszarze się nie poprawiła. Dlatego też NIK podtrzymuje wnioski dotyczące zmian systemowych, które mają zwiększyć skuteczność organów nadzoru budowlanego i uniezależnić je od samorządów" - czytamy w raporcie NIK.

Powiatowe Inspektoraty Nadzoru Budowlanego działają w ramach administracji zespolonej. Będąc na przykładzie Krakowa, jego dyrektora powołuje prezydent miasta. PINB podlega jednak Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, czyli już administracji rządowej.

Kontrola NIK potwierdza, że powiatowe inspektoraty budowlane są uzależnione od samorządu powiatowego - finansowo, ale i lokalowo. Izba ponownie zwraca uwagę na ryzyko konfliktu interesu, szczególnie w miastach na prawach powiatu (czyli takich, jak Kraków).

"W żadnym ze skontrolowanych inspektoratów nie stworzono systemu, który pozwalałby na zapobieganie powstawaniu samowoli budowlanych, ich wykrywanie oraz sprawne podejmowanie odpowiednich działań. W skontrolowanych PINB zasady planowania kontroli były niejednolite" - czytamy w raporcie PINB.

Co więcej, jak wskazuje NIK, aż 18 z 22 inspektoratów w trakcie postępowań skargowych naruszało obowiązujące przepisy. Działania - takie jak kontrola czy choćby weryfikacja informacji - były podejmowane dopiero po miesiącu, a w skrajnym przypadku nawet po 1,5 roku od ich wpływu do inspektoratów (PINB Grodzki we Wrocławiu).

Zdarzało się, że inspektoraty w ogóle nie reagowały na złożone skargi. Tak było m.in. w PINB Zakopane, który nie zrobił nic w odpowiedzi na 10 z 40 objętych kontrolą skarg, z których 8 dotyczyło samowoli budowlanej. Niektóre ze skarg, wobec których nie podjęto żadnych działań pochodziły z 2015 i 2016 r.

Jaskrawy przykład z Zakopanego...

Jaskrawym przykładem samowoli budowlanej jest sześciokondygnacyjny budynek w Zakopanem. W maju 2004 r. PINB Zakopane ustalił, że budynek ten został wzniesiony bez pozwolenia na budowę. Rozbiórkę budynku inspektor nakazał w styczniu 2005 r., czyli 8 miesięcy później. WSA w Krakowie podtrzymał nakaz rozbiórki budynku w styczniu 2016 r.

NIK w trakcie kontroli zlecił Powiatowej Straży Pożarnej w Zakopanem kontrolę obiektu, która wykazała szereg nieprawidłowości, wynikających m.in. z naruszenia obowiązujących przepisów. Inspektor powiatowy dopiero w listopadzie 2018 r. skierował do inwestora upomnienie o obowiązku przeprowadzenia rozbiórki obiektu. Pomimo prawomocnego nakazu rozbiórki budynek funkcjonuje i jest w nim prowadzony wynajem pokoi. NIK podkreśla, że obiekt nie ma pozwolenia na użytkowanie.

...i Krakowa

Kolejny skrajny przypadek pochodzi z Krakowa w przypadku słynnej nadbudowy bloku nad domem jednorodzinnym przy ul. Centralnej. Istotne odstępstwa od pozwolenia na budowę stwierdzono już w 1998 r. Dwukrotnie wydawano w tej sprawie nakazy rozbiórki, które były następnie uchylane. Do dnia zakończenia kontroli NIK (do końca 2018 r.), sprawa ta była w toku, czyli trwała od 20 lat.

Kontrola NIK wykazała też bezczynność w prowadzonych przez inspektoraty nadzoru budowlanego postępowaniach dotyczących stanu technicznego budynków. Najbardziej rażący przykład dotyczy PINB Zakopane, do którego w lutym 2009 r. wpłynęła informacja o zagrażających lokatorom problemach technicznych budynku. PINB przeprowadził kontrolę obiektu dopiero w sierpniu 2015 r., po upływie 6,5 roku.

Problemy kadrowe i finansowe

Co jest przyczyną nieskuteczności PINB? Według NIK to m.in. duże obciążenie pracą, ale przede wszystkim niski stan zatrudnienia. Okazuje się, że był on dyktowany przede wszystkim wielkością środków finansowych, a nie faktycznymi potrzebami kadrowymi. Kontrola NIK wykazała znaczące zmiany poziomu zatrudnienia w badanych inspektoratach nadzoru budowlanego. Najgorzej było w PINB Zakopane, gdzie w 2017 r. z pracy odeszli wszyscy pracownicy merytoryczni, poza kierownictwem inspektoratu. W tym samym roku w PINB Łódź Wschód zwolniło się 75 proc. pracowników.

Wynagrodzenia w każdej z grup inspektorów zatrudnionych we wszystkich skontrolowanych inspektoratach były niższe od średniego wynagrodzenia zasadniczego inżyniera budownictwa (według danych GUS w październiku 2016 r. było to 4 579,85 zł brutto). Wiele osób, które odeszły z pracy w inspektoratach nadzoru budowlanego, znalazło zatrudnienie u konkurencji.

Problem stanowiły też znacznie wyeksploatowane zasoby rzeczowe inspektoratów powiatowych, zwłaszcza samochody oraz komputery. Taka sytuacja znacząco utrudniała inspektorom sprawną realizację zadań wynikających z Prawa budowlanego.

WIDEO: Krótki wywiad

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Raport NIK: niesprawny nadzór budowlany. Kraków przykładem - Dziennik Polski

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto