Polska bez samochodu: niezwykłe miejsca i atrakcje nad morzem i w górach, do których można się dostać bez auta. Pomysły na wakacje i weekend

Wakacje 2022 wyróżniają się pod wieloma względami. To pierwsze lato po zakończeniu pandemii koronawirusa i choć powinniśmy się cieszyć ze zniesienia covidowych restrykcji, humory turystom psuje galopująca inflacja i wysokie ceny paliwa.

Powszechna drożyzna skłania wielu do zmiany turystycznych przyzwyczajeń. Dotyczy to zwłaszcza podróżowania własnym samochodem, które staje się z dnia na dzień coraz droższe.

Coraz więcej osób szuka sposobów na spędzenie wakacji, urlopu albo chociaż weekendu poza domem bez samochodu, bez płacenia za drogą benzynę i męczenia się za kierownicą przez wiele godzin jady w upale i korkach. Wielu Polaków nie ma też własnego auta, a chciałoby mimo wszystko nieco pozwiedzać.

Dlatego przygotowaliśmy dla Was krótki poradnik: Polska bez samochodu. Jak zwiedzać kraj, nie wydając fortuny na benzynę, kupno albo wynajem samochodu?

Okazuje się, że bez samochodu także można zwiedzać Polskę i dotrzeć do miejsc, które zawsze pragnęło się zobaczyć. Wymaga to nieco większego wysiłku logistycznego, ale lepiej spędzić więcej czasu na planowaniu wycieczki, by faktycznie ją zrealizować, niż przestraszyć się rozkładów jazdy i zrezygnować z wyprawy.

By odwiedzić ciekawe miejsca i atrakcje Polski w wakacje, urlop czy weekend bez samochodu, trzeba będzie zdać się na pociągi i autokary. W tym poradniku nie proponujemy dalekich wypraw pieszych czy rowerowych, choć oczywiście jednoślady i własne nogi to także sprawdzone środki komunikacji.

W Polsce niemal wszędzie można się dostać właśnie dzięki dwóm środkom transportu: pociągom i autobusom (lub autokarom).

• Pociąg to sprawdzony sposób na dotarcie do niemal wszystkich znaczniejszych polskich miast. W okresie wakacji 2022 Polskie Koleje Państwowe uruchomiły wiele dodatkowych połączeń sezonowych, pozwalających dojechać z głównych metropolii kraju do popularnych miejscowości i kurortów nad Bałtykiem i w Tatrach.
• Autobusy miejskie, podmiejskie i regionalne wożą z kolei pasażerów do mniejszych miasteczek i wsi. Właśnie w takich miejscach znajduje się wiele regionalnych zabytków i atrakcji, jak zamki i pałace, muzea i skanseny, a nawet duże parki rozrywki. Wprawdzie przystanek autobusowy nie zawsze znajduje się blisko naszej docelowej atrakcji, ale pokonanie kawałka trasy piechotą nie powinno przerażać żadnego zapalonego turysty.

Jeśli odpowiednio dobierzemy połączenie kolejowe, a potem autobusowe, będziemy mogli dostać się niemal do każdego miejsca i każdej turystycznej atrakcji w Polsce, od nadmorskich plaż po górskie hale, od średniowiecznych zamków po najciekawsze muzea, od szumiących lasów po największe parki rozrywki.

Na przykład nie da się dojechać z Warszawy prosto do Wieliczki bez samochodu. Nie ma jednak problemu ze znalezieniem połączenia kolejowego z Warszawy do Krakowa, a z Krakowa do Wieliczki możemy dojechać zarówno koleją podmiejską, jak i jednym z kilku prywatnych busów.

W praktyce często tylko jedna przesiadka może dzielić turystę od realizacji jego marzeń o odwiedzeniu jakiegoś miejsca czy atrakcji. Dlatego nie należy się zrażać, planując łączoną wycieczkę kolejowo-autobusową czy jazdę z przesiadkami. W ten sposób można zwiedzić niemal całą Polskę bez samochodu.

Jeśli dawno nie jechaliście pociągiem, warto powiedzieć, że warunki jazdy bardzo się ostatnio poprawiły. Wagony są coraz wygodniejsze, pociągi coraz szybsze, a więc i komfort podróżowania koleją jest większy niż przed laty.

Podobnie sprawa się ma z autobusami – poza podmiejskimi PKS-ami polskie miasta i wsie łączy dziś gęsta sieć prywatnych linii autobusowych, których właściciele starają się możliwie dogodzić pasażerom, by przekonać ich do częstszego korzystania ze swoich usług.

Pociąg i autobus to obecnie całkiem wygodny środek transportu w rozsądnej cenie. Jeśli planujecie wybrać się w wakacje czy urlop nad morze albo w góry, lub też chcecie wyrwać się gdzieś poza miasto na weekend lub urządzić sobie krótki city break z drugą połówką lub dziećmi, najczęściej Wasze plany da się wygodnie zrealizować, korzystając z oferty kolei i połączeń autobusowych.

Organizowanie wyjazdów wakacyjnych, urlopowych czy weekendowych do najciekawszych miejsc w Polsce jest nie tylko możliwe, ale staje się coraz łatwiejsze. Mimo to planowanie podróży, czasem z przesiadkami, nadal wymaga czasu i cierpliwości. Jeśli jednak chcecie lub musicie zwiedzać Polskę bez samochodu, odrobina planowania to mała cena za możliwość realizacji turystycznych marzeń.

Organizacja wakacji, urlopu czy zwykłego weekendu w Polsce bez samochodu nie jest wcale przesadnie skomplikowana. Wyszukiwarki połączeń kolejowych i autobusowych pozwalają szybko zidentyfikować najkorzystniejsze, tzn. najkrótsze trasy, prowadzące najbliżej miejsc, które planujemy zwiedzić.

Swoją wyszukiwarkę online mają PKP. Połączenia i rozkłady jazdy można znaleźć także na popularnych portalach, jak koleo.pl, portalpasazera.pl, podróżnik.pl czy rozkłady.com.pl. Wyszukiwarki mają ważną zaletę: pozwalają szybko zidentyfikować przesiadki i w ten sposób zaplanować podróż nawet z miejsc, które nie mają bezpośredniego połączenia z wybranym przez nas dworcem.

Jeśli macie zaufanie do ludzi i nie przeszkadza wam podróżowanie z obcymi, możecie wypróbować wyszukiwarkę Blablacar francuskiego pomysłu, która wynajduje połączenia samochodowe lub autobusowe dla mniejszych lub większych grup podróżnych, udających się w to samo miejsce.

Jeśli planujecie wybrać się gdzieś w Polskę pociągiem lub autobusem, jest kilka kwestii, na które trzeba zwrócić uwagę, poza ceną biletu oczywiście:

• Czas jazdy: jeśli macie do dyspozycji tylko weekend, wybierzcie miejsce, do którego da się dotrzeć pociągiem lub autobusem w możliwie krótkim czasie, by nie stracić go zbyt wiele na siedzenie w przedziale. Rozkłady jazdy pociągów i autobusów podają orientacyjny czas trwania przejazdu. Wiele pociągów ma wagony sypialne. Jeśli więc wykupimy bilet na miejsce z tzw. kuszetką, możemy zaplanować nocną podróż, tak by rano już być na miejscu.
• Przesiadki: to zwykła część podróżowania pociągiem lub autobusem, zwłaszcza jeśli chcemy dostać się w miejsce położone z dala od większych miast. Czasem wyszukiwarki połączeń znajdą nam przesiadkę, czasem będzie trzeba wyszukać ją samodzielnie. Jeśli zaplanujecie podróż z przesiadką, pilnujcie, by jej nie przegapić – to newralgiczny punkt planu podróży, a ominięcie przystanku może pokrzyżować weekendowe plany.
• Termin: podobnie jak w przypadku podróży lotniczych, koleje i autobusy często faworyzują pasażerów, którzy decydują się na podróż z wyprzedzeniem. Im wcześniej wykupimy bilet, tym większą zniżkę możemy dostać.

Turyści, wybierający się nad morze, na szczęście nie muszą się martwić ani wysokimi cenami benzyny, ani brakiem własnego samochodu. Gdańsk, Gdynia i Sopot oraz niektóre inne nadmorskie kurorty są dobrze skomunikowane z resztą Polski za pomocą kolei. Dodatkowo w okresie wakacji uruchamiane są sezonowe połączenia (często wieczorne), które umożliwiają transport większej liczby pasażerów do większej liczby stacji.

• Trójmiasto. Można się tu dostać pociągami z niemal każdego zakątka Polski. Z Warszawy pociąg Pendolino jedzie nad Bałtyk ok. 3 godziny.
• Hel. Jest połączony stałą linią kolejową z Gdynią.
• Ustka. Latem do Ustki dojeżdżają pociągi z wielu miast, w tym z Warszawy, Katowic, Krakowa, Poznania i Łodzi. Pociąg „Słoneczny” z Warszawy jest sezonowy, kursuje do końca sierpnia.
• Kołobrzeg. Dojeżdżają tu pociągi, a nawet liczne autobusy np. z Poznania, Warszawy i Lublina (w weekendy nocny pociąg)
• Świnoujście: miasto można osiągnąć koleją np. z Krakowa, Poznania i Przemyśla, a także ze Szczecina
• Międzyzdroje: pociągi kursują z Warszawy, Krakowa, Poznania, Szczecina i Świnoujścia
• Władysławowo: kursują tu bezpośrednie pociągi z Warszawy, Krakowa czy Lublina
• Łeba: można podjechać pociągiem z Gdyni i Lęborka
• Mielno: do popularnego kurortu kursują pociągi i autobusy z Koszalina

Także polskie góry można zwiedzać bez własnego samochodu.

Tatry
Zakopane jest bardzo dobrze skomunikowane z resztą kraju siecią kolejową, nie brak też połączeń autobusowych – prywatni przewoźnicy chętnie wożą turystów do Zakopanego z Krakowa, a pokonanie trasy najczęściej zajmuje im nawet mniej czasu, niż pociągom.

Z dworca w Krakowie można wsiąść w autobus, wiozący pasażerów do najważniejszych atrakcji gór, omijając Zakopane. Dzięki temu można się szybko dostać busem np. nad Morskie Oko lub do Kuźnic, gdzie zaczynają się szlaki do najpiękniejszych miejsc w górach, w tym Doliny Kościeliskiej i Hali Gąsienicowej. Stąd też rusza kolejka linowa na Kasprowy Wierch.

Karkonosze
Jeśli od Tatr wolicie Karkonosze, to wiele pociągów dowiedzie Was do Szklarskiej Poręby i Jeleniej Góry, z której można też złapać autobus do Karpacza (tamtejsza stacja kolejowa jest obecnie nieczynna).

Sudety wokół ziemi kłodzkiej
Wiele atrakcji oferują także góry i pogórza ziemi kłodzkiej. Do Kłodzka kursują pociągi z większych miast, jak Warszawa czy Wrocław, są też połączenia z mniejszymi, np. Kudową-Zdrój, Jelenią Górą czy Legnicą.

Beskid Sądecki
To pasmo można zwiedzać z kilku miejscowości, spiętych linią kolejową, na czele z Krynicą-Zdrojem. Można do niej dojechać pociągiem z Krakowa przez Nowy Sącz. Wygodne połączenia w samym Beskidzie działają jednak tylko w weekendy.

Beskid Śląski i Żywiecki
Te góry można wygodnie zwiedzać bez samochodu, dzięki gęstej siatce połączeń Kolei Dolnośląskich. Główny węzeł znajduje się oczywiście w Katowicach, za to stacji jest wiele, nawet w mniejszych miejscowościach, co pozwala szybko dotrzeć w pobliże nawet mniej znanych miejsc, by potem dojść do celu piechotą.

Atrakcje i urokliwe zakątki Mazur bywają trudno dostępne bez samochodu. Sieć kolejowa nie jest tu tak gęsta jak w innych regionach Polski.

Mimo to w wiele miejsc można dostać się busami z Olsztyna. Kolej dojeżdża też do Giżycka z Olsztyna i Ełku, a także Wrocławia, Gdyni (czasem z przesiadkami) i Białegostoku. Do Iławy można dotrzeć pociągiem relacji Warszawa – Gdynia, a także połączeniami z Warszawy, Olsztyna, Torunia czy Łodzi.

Kazimierz Dolny
Urokliwe miasteczko oddalone jest o ok. 2 godziny jazdy autobusem z Warszawy, 1 godzinę z Lublina i 3 godziny z Krakowa.

Tum pod Łęczycą
Można tu oglądać świeżo odrestaurowane grodzisko, a także słynną archikolegiatę i skansen. Pociągi dojeżdżają do Łęczycy np. z Warszawy i Łodzi. Z dworca na Tumu jest ok. 2 km, które można pokonać pieszo.

Malbork
Największy na świecie średniowieczny zamek stoi tuż przy linii kolejowej Warszawa-Gdańsk.

Zamek Książ w Wałbrzychu
Piękny i owiany legendami Zamek Książ to jedna z głównych atrakcji Wałbrzycha. Do miasta można dojechać pociągiem np. z Wrocławia, Krakowa i Warszawy.

Sandomierz
Urokliwe miasteczko to coraz popularniejszy kierunek weekendowych wycieczek mieszkańców Krakowa, Lublina czy Warszawy. Można tu dojechać bezpośrednio z Warszawy i Rzeszowa, ale połączenia z przesiadkami są dostępne także dla mieszkańców innych zakątków kraju.

Gniezno
Fani zabytków mogą zwiedzić dawną stolicę Polski w czasie krótkiego wypadu pociągiem z Poznania. Niektóre szybkie pociągi pokonują trasę w pół godziny.

Oświęcim, Wieliczka i Sanok
Z Krakowa można dostać się koleją do Wieliczki, słynnej w całym świecie kopalni soli, wpisanej na listę UNESCO, a także do muzeum na terenie obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

Z Krakowa można też dostać się bezpośrednio koleją do Sanoka, stanowiącego bramę do Bieszczad. W mieście warto obejrzeć np. zamek i skansen. Niestety, przemieszczanie się po samych Bieszczadach bez samochodu może stanowić wyzwanie – ostatecznie to jeden z najdzikszych regionów kraju i niewiele działa tu stałych połączeń kolejowych czy autobusowych.