Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Cholesterol do kontroli

Agnieszka Grzelak
Z znowu o cholesterolu?Niestety, tak! Jak wykazały badania TNS OBOP przeprowadzone w marcu tego roku, wiedza Polaków na temat roli, jaką cholesterol odgrywa w naszym organizmie, i zapobiegania chorobom układu krążenia pozostawia wiele do życzenia. Dlatego temat ten powraca na nasze łamy regularnie. Może uda się nam skłonić kogoś z Czytelników do wykonania lipidogramu, czyli oznaczenia we krwi stężenia cholesterolu całkowitego i jego najważniejszych frakcji - LDL, HDL oraz trójglicerydów?

Badanie to jest podstawą profilaktyki chorób układu krążenia, m. in. takich jak zawał serca czy udar mózgu. Niestety, 72 proc. spośród osób, które zapytano o poziom cholesterolu odpowiedziało, że w ogóle go nie bada. Natomiast 80 proc. nie zna norm - nawet tzw. złego cholesterolu (to jednak można im wybaczyć, bo normy podane są zawsze na wydrukach z badaniami i można porównać je z naszym wynikiem). Tymczasem wiedza ta jest potrzebna, bo zaburzenia lipidowe ma już 70 proc. dorosłych Polaków. Jeśli dołożymy do nich nadciśnienie, otyłość, palenie papierosów i cukrzycę, to otrzymamy odpowiedź na pytanie, dlaczego najczęstszą przyczyną zgonów w naszym kraju są choroby układu sercowo-naczyniowego. Czas nadrobić zaległości i dowiedzieć się kilku faktów o cholesterolu.
Strona II

Na początku warto wyraźnie to podkreślić - cholesterol jest nam do życia niezbędny. Jest budulcem błony komórkowej, bierze udział w syntezie niektórych hormonów i witaminy D oraz kwasów żółciowych, które są nam potrzebne do trawienia dostarczanych z pożywieniem tłuszczów.

To substancja tłuszczowa (lipidowa) produkowana przede wszystkim przez wątrobę, która dostarcza 75 proc. całkowitej ilości cholesterolu w organizmie. Drugim znaczącym źródłem cholesterolu jest dla nas żywność pochodzenia zwierzęcego (25 procent).

Nasz organizm potrzebuje niewielkich ilości cholesterolu, np. do produkcji kwasów żółciowych wystarczą mu zaledwie 2 gramy dziennie. Gdy stężenie cholesterolu we krwi jest zbyt wysokie, jego cząsteczki osadzają się w naczyniach krwionośnych tworząc tzw. blaszkę miażdżycową - pierwotną przyczynę większości chorób układu sercowo-naczyniowego.

1. Poznaj swój lipidogram
Postawą profilaktyki chorób układu krążenia jest badanie stężenia cholesterolu - całkowitego LDL, HDL i trójglicerydów, czyli lipidogram.
Takie badanie osoby dorosłe powinny wykonywać co najmniej raz na pięć lat. Osoby z grup ryzyka, a więc otyłe, z chorobą niedokrwienną serca, po zawale, diabetycy i ludzie, których rodzice zmarli przedwcześnie (ojciec przed 55. rokiem życia, matka przed 65.), a przede wszystkim ci, u których już stwierdzono hipercholesterolemię powinni badać stężenie cholesterolu częściej - raz w roku czy w odstępie kilku miesięcy. Najlepiej skonsultować się w tej kwestii z lekarzem pierwszego kontaktu.
Lekarze radzą, aby na kilka dni przed badaniem ograniczyć spożycie bardzo tłustych i kalorycznych potraw i odstawić alkohol, bo wtedy wyniki będą zawyżone. Nie powinniśmy jednak popadać w przesadę i na siłę odchudzać dietę, bo uzyskamy efek odwrotny - także nieprawdziwy.

2. HDL, LDL i trójglicerydy
Cholesterol jkest obecny we krwi w różnych postaciach, a najważniejsze z nich to frakcja LDL i HDL.
LDL to "zły" cholesterol. Im wyższe jest jego stężenie we krwi, tym większe ryzyko tworzenia się blaszki miażdżycowej w ścianach naczyń krwionośnych. Powoduje ona powstawanie zakrzepów, zamykających przepływ krwi przez tętnicę, co jest przyczyną zawału i udaru mózgu. Źródłem cholesterolu w diecie są produkty pochodzenia zwierzęcego - mięso, wędliny, tłuste przetwory mleczne.
Z kolei frakcja HDL to "dobry" cholesterol. Jego cząsteczki zbierają odłożone w ściankach naczyń cząsteczki cholesterolu i transportują z powrotem do wątroby, gdzie są one rozkładane i częściowo wydalane. Wysokie stężenie frakcji HDL chroni nasz układ krążenia. "Dobrego" cholesterolu dostarczają oleje roślinne, miękkie margaryny oraz tłuste ryby morskie.
Trójglicerydy to związki tłuszczowe, wykorzystywane przez nasz organizm jako paliwo dla mięśni. Ich wysokie stężenie podnosi krzepliwość krwi (a tym samym ryzyko zakrzepów). Aby nie przekroczyć normy trójglicerydów, powinniśmy ograniczać spożycie węglowodanów prostych (białe pieczywo, ciasteczka) i słodyczy.

3. Mniej tłuszczu, więcej warzyw
Tak w skrócie można określić główne zalecenia w diecie antycholesterolowej. Im kuchnia prostsza, bogatsza w warzywa (uwaga na owoce - zawierają sporo cukru), oleje roślinne spożywane na surowo, orzechy i tłuste ryby (powinny być spożywane co najmniej dwa razy w tygodniu), tym lepiej.
Przy wysokiej hipercholesterolemii sama dieta nie wystarczy - konieczna jest farmakoterapia. Zgodnie ze wskazaniami Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, powinna być ona dobrana indywidualnie dla każdego chorego.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na lodzkie.naszemiasto.pl Nasze Miasto